Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΤΥΠΟΥ
Σε όλες τις δραστηριότητες των ανθρώπων μπορούμε να διακρίνουμε έναν a priori παράγοντα, την έμφυτη, προσυνειδητή και ασυνείδητη δομή της ψυχής. Η προσυνειδητή ψυχή του νεογέννητου βρέφους δεν είναι ένα κενό δοχείο μέσα στο οποίο μπορούμε να βάλουμε ότι θέλουμε. Είναι μια περίπλοκη, σαφώς καθορισμένη ατομική οντότητα, την οποία απλά εμείς δεν μπορούμε να διακρίνουμε. Καθώς όμως το παιδί μεγαλώνει, αρχίζουν σιγά-σιγά να φαίνονται οι πρώτες ορατές εκδηλώσεις της ψυχικής ζωής και αρχίζει έτσι να γίνεται σιγά σιγά αντιληπτός ο ατομικός χαρακτήρας του κάθε ανθρώπου.
Ο άνθρωπος, διαθέτει, όπως και κάθε ζώο, μια προσχηματισμένη ψυχή που αναπτύσσεται σε απόλυτη συμφωνία με τα χαρακτηριστικά του είδους του και σε αυτά των προγόνων του. Είναι αδύνατο να γνωρίσουμε την φύση της προσυνειδητής ψυχικής διάθεσης που επιτρέπει σε ένα παιδί να αντιδρά με ανθρώπινο τρόπο. Κατά τον Jung, η συμπεριφορά αυτή προέρχεται από πρότυπα λειτουργίας, τις "εικόνες".
Ο όρος εικόνα εκφράζει
-τη μορφή της δραστηριότητας που συμβαίνει,
-την τυπική κατάσταση στην οποία ενεργοποιείται αυτή η δραστηριότητα,
-είναι αρχέγονη, δηλ. χαρακτηριστική και ειδική για όλο το είδος
-εμφανίστηκε με την αρχή του είδους, αν μπορούμε να πούμε ότι "κάποτε" εμφανίστηκε,
-είναι η ανθρώπινη ποιότητα του ανθρώπινου όντος, η καθορισμένη ανθρώπινη μορφή των δραστηριοτήτων του
-κάθε συγκεκριμένη μορφή, είναι κληρονομική και υπάρχει στο ιδεόπλασμα
-οι αρχέγονες εικόνες γίνονται ορατές μέσα από τα προϊόντα της φαντασίας.
Σύμφωνα με τον Jung, τα αρχέτυπα δεν καθορίζονται με σημείο αναφοράς το περιεχόμενο, αλλά καθορίζονται αναφορικά με την μορφή. Είναι όπως το αξονικό σύστημα ενός κρυστάλλου που προσχηματίζει την κρυσταλλική δομή στο μητρικό υγρό, η οποία δεν έχει δική της υλική ύπαρξη αλλά εμφανίζεται σύμφωνα με τον συγκεκριμένο τρόπο, με τον οποίο συνδυάζονται τα ιόντα και τα μόρια. Το αξονικό σύστημα καθορίζει μόνο την στερεομετρική δομή, όχι την συγκεκριμένη μορφή του κρυστάλλου. Ο κρύσταλλος μπορεί να είναι μεγάλος ή μικρός, μπορεί να παρουσιάζει ατέλειωτες διαφορές. Το μόνο που είναι σταθερό είναι το αξονικό σύστημα, οι αμετάβλητες γεωμετρικές αναλογίες στις οποίες βασίζεται. Έτσι το αρχέτυπο είναι μια δυνατότητα αναπαράστασης. Οι ίδιες οι αναπαραστάσεις δεν κληρονομούνται, μόνο οι μορφές.
Θεωρητικά το αρχέτυπο έχει έναν αμετάβλητο νοηματικό πυρήνα, ο οποίος δεν έχει σχέση όμως με τη συγκεκριμένη του εκδήλωση. Πρόκειται για ζωντανές κλίσεις, ιδέες με την πλατωνική έννοια, που προσχηματίζουν και συνεχώς επηρεάζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Όπως όλα τα ψυχικά στοιχεία, έτσι και τα αρχέτυπα είναι σχετικά αυτόνομα και γι αυτό δεν μπορούν να αναδυθούν μόνο με λογικά μέσα, αλλά εκδηλώνονται με ονειρικά σύμβολα, με μια διαλεκτική διαδικασία, έναν εσωτερικό μονόλογο του ανθρώπου, μέσα από μύθους ή παραμύθια, στα οράματα, στην ανώτερη εσωτερική διδασκαλία... C.Jung
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου